Alergia pokarmowa u dzieci to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego po zjedzeniu konkretnego pokarmu, zawierającego alergen. Reakcja alergiczna najczęściej pojawia się w krótkim czasie po spożyciu posiłku, do około 2 godzin. W niektórych przypadkach może być opóźniona i pojawić się nawet do kilku godzin lub dni. W przypadku alergii pokarmowej nawet niewielka ilość spożytego alergenu może wywołać reakcję alergiczną. W związku z tym, jeżeli u dziecka wystąpią objawy alergii pokarmowej, należy udać się na konsultację do alergologa dziecięcego.
Jeżeli dziecko zje produkt, który zawiera alergen, jego układ immunologiczny wytwarza przeciwciała. Powoduje to powstanie reakcji alergicznej, która w przypadku uczulenia pokarmowego wywołuje objawy ze strony układu pokarmowego, a także na skórze dziecka. Bardzo często alergia pokarmowa u dziecka mylona jest z nietolerancją pokarmową, ponieważ obie choroby mają podobne objawy. Różnica jest jednak ogromna.
W przypadku uczulenia pokarmowego, nawet śladowa ilość spożytego produktu może wywołać niepożądane objawy. W przypadku, gdy dziecko ma nietolerancję pokarmową, może spożywać dany produkt, ale w ograniczonych ilościach. Różnica pojawia się również w mechanizmie powstania. Alergia pokarmowa powstaje na skutek nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego, czyli odpowiedzi ze strony układu odpornościowego. Natomiast przyczyną pojawienia się nietolerancji pokarmowej jest brak odpowiednich enzymów pokarmowych.
Tak naprawdę każdy produkt może uczulić dziecko. Istnieje jednak grupa pokarmów, które niosą za sobą wysokie ryzykować pojawienia się alergii pokarmowej u dziecka. Te produkty spożywcze to:
Dziecko, które ma alergię na konkretny produkt spożywczy może również mieć objawy alergiczne po spożyciu produktu, który zawiera podobne alergeny. Jest to tak zwana alergia krzyżowa. Przykładowo, dziecko uczulone na orzechy ziemne, po zjedzeniu orzechów laskowych może mieć lekką reakcję alergiczną.
Objawy alergii pokarmowej u dzieci są zróżnicowane i zależą od stopnia nasilenia uczulenia na dany produkt oraz ilość jaką spożyło. Warto pamiętać, że reakcja alergiczna może nastąpić zaraz po zjedzeniu produktu bądź być opóźniona w czasie. Typowymi objawami alergii pokarmowej u dzieci są:
U niemowląt charakterystycznym objawem alergii pokarmowej oprócz ulewania są kolki bądź zaparcia. Objawiają się bólami brzucha oraz rozdrażnieniem.
W skrajnych przypadkach u dziecka może rozwinąć się wstrząs anafilaktyczny, czyli bardzo gwałtowna i zagrażająca życiu dziecka reakcja alergiczna. Objawia się natychmiastowym spadkiem ciśnienia, obniżonym pulsem oraz zasłabnięciem bądź utratą przytomności. Wstrząs anafilaktyczny może doprowadzić do problemów z oddychaniem bądź uniemożliwić go całkowicie. Jeżeli u dziecka pojawi się wstrząs anafilaktyczny, bezwłocznie należy wezwać pogotowie ratunkowe i rozpocząć pierwszą pomoc medyczną.
Oprócz objawów z układu pokarmowego przy alergii pokarmowej u dzieci, mogą towarzyszyć również objawy skórne. Po zjedzeniu alergenu na skórze dziecka mogą pojawić się zaczerwienienia, grudki bądź pokrzywka, podobna jak przy alergiach skórnych u dzieci. Mogą również pojawić się małe ranki, które często swędzą. Dzieci drapiąc je powodują, że się powiększają.
Objawy skórne występują najczęściej w zgięciach kolan i łokci, na policzkach, nadgarstkach oraz okolicach uszu. Zmiany alergiczne mogą piec bądź swędzieć. Skóra dziecka może w tych miejscach być sucha i podrażniona, dlatego ważna jest odpowiednia pielęgnacja oraz nawilżanie. Warto jest używać bezzapachowych substancji, głównie emolientów. Objawy skórne przy alergii pokarmowej często pojawiają się u niemowlaków i małych dzieci.
Charakterystycznym objawem alergii pokarmowej objawiającej się na skórze dziecko jest wystąpienie bądź znaczne zaostrzenie AZS, czyli atopowego zapalenia skóry.
Objawy alergii pokarmowej mogą pojawić się w rożnym czasie po spożyciu alergenu. Zależy to od stopnia nasilenia alergii pokarmowej, ilości spożytego alergenu oraz indywidualnej reakcji organizmu. Najcześciej objawy pojawia się do 2 godzin od spożytego pokarmu, jednak nie jest to regułą. Możemy wyróżnić:
Jeżeli u dziecka pojawi się objawy sugerujące alergię pokarmową należy udać się na konsultacje do alergologa dziecięcego. Specjalista ten na podstawie wywiadu medycznego oraz badania przedmiotowego, może skierować dziecko na testy diagnostyczne. Mają one za zadanie ustalić, na które konkretnie produkty uczulone jest dziecko. Dodatkowo, alergolog dziecięcy ustala czy u dziecka występuje alergia pokarmowa czy nietolerancja pokarmowa. Jest to ważny element diagnostyczny, ponieważ przy nietolerancji pokarmowej, dziecko może jeść produkty z grupy ryzyka, tylko w odpowiednich ilościach.
Natomiast, leczenie alergii pokarmowej u dziecka głównie obejmuje wyeliminowanie z diety alergenów. Warto jest w takiej sytuacji udać do dietetyka dziecięcego, który pomoże dobrać produkty zastępcze o tych samych wartościach odżywczych. Alergolog dziecięcy może również przepisać odpowiednie leki, w razie gdyby u dziecka pojawiła się niepożądana reakcja alergiczna.
Objawy alergii pokarmowej u dziecka pojawiają się po spożyciu dane alergeny. Głównymi objawami są: swędzenie w gale, opuchnięcie warg oraz powiek, częste kichanie, wycieki z nosa, trudności w oddychaniu, wymioty, nudności, biegunka, zaczerwienienia na skórze.
Czas trwania alergii pokarmowej zależny jest od stopnia nasilenia alergii bądź ilości spożytego alergenu. Zazwyczaj trwać może do kilku godzin, a w niektórych przypadkach do kilku dni.
Zazwyczaj alergię pokarmową łagodzą leki przeciwhistaminowe bądź sterydy. Przed podaniem leków dziecku należy skonsultować się z lekarzem alergologiem dziecięcym.
Najczęstszymi alergenami są: jajka, mleko krowie, ryby i owoce morza, soja, cytrusy, pomidory, gluten (znajdujący się w pszenicy, życie, owsie, jęczmieniu), sezam, orzechy.
Objawy alergii pokarmowej mogą pojawić się w rożnym czasie po spożyciu alergenu. Zależy to od stopnia nasilenia alergii pokarmowej, ilości spożytego alergenu oraz indywidualnej reakcji organizmu. Najczęściej objawy pojawia się do 2 godzin od spożytego pokarmu, ale mogą rozwijać się również do kilku dni.
