Coraz częściej i głośniej mówi się o nietolerancji laktozy u niemowlaka. Objawy tej przypadłości pojawiają się najczęściej na wczesnym etapie życia dziecka. Prawidłowa diagnoza oraz leczenie nietolerancji laktozy, chroni dziecko przed odczuwaniem bólu oraz poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Z poniższego artykułu dowiedzą się Państwo na czym dokładnie polega to schorzenie, jakie są objawy oraz w jaki sposób pomóc dziecku. Zapraszamy do przeczytania.
Nietolerancja laktozy u niemowlaka jak sama nazywa wskazuje, polega na trudności w trawieniu laktozy, czyli naturalnego cukru występującego w mleku matki lub mleku modyfikowanym dla niemowląt. Nietolerancja laktozy spowodowana jest niedoborem enzymu - laktazy - który znajduje się w kosmkach jelitowych w jelicie cienkim i odpowiada, z rozkładanie laktozy na cukry proste tj. glukozę i galaktozę. Gdy niemowlę spożywa mleko zawierające laktozę, a organizm nie jest w stanie jej prawidłowo strawić, niestrawiona laktoza przechodzi do jelita grubego. W jelicie grubym pojawia się nadmiar laktozy, który jest podatny na fermentację przez bakterie jelitowe. Ten proces może powodować produkcję gazów, co prowadzi do wzdęć, bólów brzucha, biegunek i innych objawów charakterystycznych dla nietolerancji laktozy.
Niedobór enzymu - laktazy, może być wrodzony, jest to jednak bardzo rzadkie zjawisko. Częściej, nietolerancje na laktozę dzieci nabywają w wyniku przebytej infekcji, zapalenia przewodu pokarmowego czy nieleczonej alergii pokarmowej bądź robaczycy. Nietolerancja laktozy u niemowląt jest często przejściowym stanem, który może występować w pierwszych miesiącach życia. U wielu niemowląt produkcja enzymu laktazy stopniowo wzrasta w miarę jak dieta ulega rozszerzeniu, co umożliwia stopniową tolerancję laktozy.
Jak już wspomnieliśmy na samym początku, objawy nietolerancji laktozy u niemowlaka pojawia się stosunkowo szybko, gdy dziecko karmione jest mlekiem matki bądź mlekiem modyfikowanym. Objawy są dość charakterystyczne i łatwe do zaobserwowania. Oto one:
Nasilenie się objawów nietolerancji laktozy u niemowlaka zależy od ilość enzymu laktazy w jego organizmie. Im mniej enzymu, tym objawy są bardziej odczuwalne.
Warto zaznaczyć, że nietolerancja laktozy a alergia na białko mleka krowiego, to dwie odrębne jednostki chorobowe. W przypadku alergii, organizm dziecka wytwarza reakcję alergiczną w odpowiedzi na kontakt z alergenem, w tym przypadku białko mleka krowiego. W związku z tym, przy powstaniu alergii odpowiedzialny jest układ immunologiczny. Inaczej jest przy nietolerancji laktozy, która powstaje w wyniku braku enzymu. W tym przypadku odpowiedzialna jest nieprawidłowa praca jelit. Dlatego też, nieleczona nietolerancja laktozy (najczęściej nietolerancja wrodzona) prowadzić może do trwałego uszkodzenia kosmków jelitowych, a co za tym idzie, nieprawidłowego wchłaniania wartości odżywczych z pokarmów.
Przede wszystkim ważna jest obserwacja dziecka, w przypadku niemowlaków po podaniu mleka matki bądź modyfikowanego a starszych dzieci nabiału, objawy powinny pojawić się w przeciągu godziny. Jeżeli pojawią się symptomy sugerujące nietolerancje laktozy, należy udać się do gastroenterologa dziecięcego. Można również udać się do lekarza pediatry, jednak specjalista gastroenterolog dziecięcy zajmuje się chorobami układu pokarmowego, więc ma wiedzę specjalistyczną z tej dziedziny zdrowia.
Lekarz po zebraniu wywiadu medycznego oraz zbadaniu dziecka może zlecić badania diagnostyczne w kierunku nietolerancji laktozy. Zazwyczaj są to badania z krwi, które badają poziom glukozy po spożyciu laktozy. Niski poziom glukozy może sugerować nietolerancję. Innym badaniem może być badanie moczu w celu ustalenia poziomu galaktozy oraz badanie pH kału. Jeżeli objawy są bardzo uciążliwe, nasilone lekarz specjalista może zlecić badanie histopatologiczne odcinka jelita. Nie jest to jednak częsta procedura ze względu na to, że jest to zabieg inwazyjny. W niektórych przypadkach mogą zostać zlecone badania genetyczne, jeżeli podejrzenie jest w kierunku nietolerancji wrodzonej.
Po postawieniu diagnozy lekarz specjalista wdraża odpowiednie leczenie w celu wyeliminowania nieprzyjemnych objawów.
Leczenie nietolerancji laktozy u niemowlaka, ale również u starszych dzieci, polega na wprowadzeniu diety eliminacyjnej. Dokładniej, usunięciu z jadłospisu dziecka produktów zawierających laktozę, czyli mleko matki oraz standardowe mleka modyfikowane. W takim przypadku, lekarz przepisuje niemowlakowi specjalne mleko, które nie zawiera laktozy. Mleko te jest dostępne tylko w aptece na receptę. Takie działania powinny spowodować zniknięcie nieprzyjemnych objawów związanych z nietolerancją laktozy.
W przypadku starszych dzieci, najlepiej jest udać się do wykwalifikowanego dietetyka, który ułoży zbilansowaną dietę. Należy pamiętać, że nabiał jest głównym źródłem wapnia. Ważne jest więc, by dostarczyć go dziecku w innej postaci.
Zazwyczaj całkowita eliminacja z diety laktozy potrzebna jest w przypadku nietolerancji wrodzonej. W przypadku nietolerancji nabytej wraz z wiekiem organizm jest w stanie tolerować określone ilości laktozy np. jogurt, który zawiera laktozę częściowo strawioną przez bakterie fermentacji mlekowej. Powinno jednak być to konsultowane z lekarzem gastroeneterologoem dziecięcym, czy i kiedy można włączyć do diety dziecka produkty zawierające laktozę.
Czy nietolerancja laktozy u niemowlaka to alergia pokarmowa?
Nietolerancja laktozy a alergia pokarmowa, to dwie inne choroby. Alergia to reakcja organizmy na patogen (układ immunologiczny), natomiast nietolerancja laktozy związana jest z brakiem enzymu - laktazy (układ pokarmowy), która rozkłada laktozę na cukry proste.
Po czym poznać nietolerancję laktozy u niemowlaka?
Objawy nietolerancji laktozy u niemowlaka to: wzdęcia, płacz, rozdrażnienie, biegunki, wymioty, odgłos „przelewania się” w jelitach treści pokarmowych.
Jaki stolec przy nietolerancji laktozy u niemowlaka?
Kupa u niemowlaka przy nietolerancji laktozy jest luźna, wręcz wodnista.
Jak długo trwa nietolerancja laktozy u niemowląt?
Nietolerancja laktozy może trwać różnie, w zależności od przyczyny. Niektóre dzieci mogą zmagać się z nią całe życie, a u niektórych może mieć charakter przejściowy. To czy można zacząć włączać produkty zawierające laktozę do diety dziecka, powinien ustalić lekarz gastroenterolog dziecięcy.
Jak leczyć nietolerancję laktozy u dziecka?
Nietolerancje laktozy u dziecka leczy się poprzez eliminację produktów zawierających laktozę z diety.
Do jakiego lekarza z nietolerancją laktozy u niemowlaka?
W przypadku podejrzenia i leczenia nietolerancji laktozy należy udać się do lekarza gastrologa dziecięcego.
Czy na mleko modyfikowane bez laktozy trzeba mieć receptę?
Specjalne mleko modyfikowane niezawierające laktozę można kupić w aptece tylko na receptę wystawioną przez lekarza.
