Refluks żołądka u dzieci

Ulewanie u dzieci nie świadczy od razu o pojawieniu się choroby refluksowo-przełykowej. Ulewanie to bierne cofanie się treści pokarmowej do jamy ustnej i na zewnątrz. Jest to mechanizm charakterystyczny i w większości przypadków naturalny u dzieci pomiędzy 2. a 8. miesiącem życia. Przyjmuje się, że ulewanie mija u dzieci do około 14. miesiąca życia, gdy układ pokarmowy wystarczająco się rozwinie. Zatem, czym jest refluks żołądka u dzieci?

Czym jest więc choroba refluksowo-przełykowa, jakie są objawy oraz metody diagnostyczne? Odpowiedzi na te i inne pytania, mogą Państwo znaleźć w poniższym artykule.

Co to jest refluks żołądka?

Refluks żołądka u dzieci to mimowolne cofanie się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Jest to reakcja fizjologiczna, która może pojawić się kilka razy dziennie i trwać do kilku minut. Procesowi temu mogą towarzyszyć regurgitacje, czyli mimowolne cofnięcie się pokarmu do jamy ustnej. Mogą one wydostać się na zewnątrz - mówimy wtedy o ulewaniu.

Sam refluks żołądka u dzieci nie jest objawem choroby. Jest to częste zjawisko ze względu na słabo rozwinięty układ pokarmowy. Refluks żołądkowo-przełykowy może pojawiać się nawet u dzieci do 14. roku życia. O chorobie refluksowo-przełykowej mówimy wtedy, gdy refluksowi towarzyszą nieprzyjemne objawy oraz powikłania. Między innymi skutkami choroby refleksowej jest zapalenie przełyku, nawracające zachłystowe zapalenie płuc, astma, epizody bezdechów, niszczenie szkliwa oraz próchnica.

Refluks u dzieci - objawy

Objawy choroby refluksowej u dzieci są nieprzyjemne i często wiążą się z bólem. W związku z tym dziecko może być rozdrażnione, płaczliwe, ciężkie do uspokojenia. Typowymi objawami refluksu u niemowląt i dzieci są:

  • Nawracające regurgitacje bez wymiotów bądź z wymiotami,
  • Wymioty z żółcią,
  • Odmowa jedzenia,
  • Drażliwość i odginanie głowy w trakcie karmienia,
  • Charakterystyczne boczne odginanie szyi - tzw. Zespół Sandifera,
  • Dławienie się, krztuszenie często w trakcie lub po jedzeniu,
  • Chrypka,
  • Ból w trakcie połykania,
  • Zaburzenia połykania - dysfagia,
  • Przewlekły kaszel,
  • Niedostateczny przyrost masy ciała,
  • Anemia,
  • Trudności ze snem, bezdech nocny.

U starszych dzieci często pojawia się zgaga (uczuci pieczenia w przełyku), nieprzyjemny zapach z ust oraz ból w klatce piersiowej i nadbrzuszu.

Jeżeli u dziecka wystąpią wyżej wymienione objawy należy zgłosić się na konsultację do gastroenterologa dziecięcego. Specjalista ten posiada wiedzę z zakresu funkcjonowania układu pokarmowego dzieci i młodzieży. W związku z tym jest w stanie pomóc dziecku i dobrać odpowiednie metody leczenia do zgłaszanych dolegliwości. Udanie się w pierwszej kolejności do lekarza pediatry nie jest oczywiście błędem. Nie zawsze możemy mieć podejrzenie co dolega naszemu dziecku. Pediatra po zebraniu wywiadu medycznego oraz zbadaniu dziecka, skieruje je do odpowiedniego specjalisty dziecięcego.

Co powoduje refluks u dzieci?

Refluks u dzieci do 14. miesiąca życia często spowodowany jest nierozwiniętym jeszcze do końca układem pokarmowym oraz długim pozostawaniem w pozycji leżącej. Jeżeli stanowi temu nie towarzyszą żadne inne objawy (oprócz ulewania), przyjmuje się to jako stan nie niepokojący. W takich sytuacjach lekarz gastroenterolog dziecięcy zleca odpowiednią dietę oraz wizyty kontrolne. W przypadku utrzymującego się stanu w późniejszym okresie oraz pojawieniu się dodatkowych objawów, zleca wykonanie badań diagnostycznych.

Trochę inaczej jest w przypadku choroby refluksowej, czyli refluksu żołądkowo-przełykowego z towarzyszącymi nieprzyjemnymi objawami. Tutaj przyczyn może być kilka i często wywołane są stanami patologicznymi, np:

  • Niekontrolowana bądź nieleczona astma,
  • Krótki przełyk,
  • Przepuklina wślizgowa przepony,
  • Choroby płuc - mukowiscydoza, dysplazja oskrzelowo-płucna,
  • Nieprawidłowa dieta,
  • Zaburzenia hormonalne,
  • Otyłość.

Jak zbadać, czy dziecko ma refluks?

Główną metodą na podstawie której lekarz gastrolog dziecięcy diagnozuje refluks dziecięcy bądź chorobę refleksowa jest, przeprowadzenie dokładnego wywiadu medycznego oraz zbadanie dziecka. Wywiad medyczny zawiera listę pytań dotyczącą karmienia dziecka oraz występujących objawów. W przypadku, gdy lekarz nie jest pewny diagnozy bądź ma podejrzenia o wystąpienie stanów patologicznych może zlecić dodatkowe badania:

  • 24-godzinną pH-metrię przełyku - bada zmiany pH w przełyku oraz oporność pod wpływem treści pokarmowej. Badanie to jest nieprzyjemne dla dziecka, ponieważ polega na założeniu specjalnej sondy do przełyku na 24 godziny. W związku z tym, metodę te gastrolog dziecięcy zleca w ostateczności.
  • Gastroskopia połączona z biopsją - wykonuje się je, gdy lekarz podejrzewa u dziecka powikłania. Dzięki temu badaniu można ocenić stan przełyku oraz stopień nasilenia stanu zapalnego dzięku pobranemu fragmentowi błony śluzowej.
  • USG jamy brzusznej - jest to najbezpieczniejsza forma badania dla małego pacjenta. Badanie USG jamy brzusznej jest bezinwazyjne oraz bezbolesne. Pozwala zobaczyć w czasie rzeczywistym jak pracuje układ pokarmowy u dziecka (cofanie się treści żołądkowej) oraz umożliwia wykrycie przepukliny, zwężeń, ewentualnych anomalii w budowie przełyku bądź choroby płuc. Ta forma badania jest najczęściej zlecana przez lekarza gastrologa dziecięcego, ponieważ dostarcza informacji diagnostycznych przy jednoczesnym małym koszcie emocjonalnym dla dziecka w związku z badaniami.

Należy pamiętać, że wyniki zleconych badań powinny być interpretowane przez lekarza zlecającego. Informacje z wykonanych badań w połączeniu z informacjami z wywiadu medycznego dają całościowy obraz choroby. Dopiero wtedy specjalista może dobrać odpowiednią formę leczenia.

 

FAQ - najczęściej zadawane pytania

Ile trwa refluks u dziecka?

Refluks fizjologiczny może występować u dzieci do około 14. miesiąca życia. Choroba refluksowa natomiast bez wdrożenia odpowiedniego leczenia nie mija samoistnie.

Czego nie jeść przy refluksie żołądka u dzieci?

Dzieci z refluksem powinny unikać tłustych oraz ostrych potraw, fast food, potrawy z dodatkiem octu, wyroby czekoladowe, napoje gazowane, warzyw tj. pomidory, cebula, ogórki.

Po czym poznać, że dziecko ma refluks?

Ulewanie po spożyciu posiłku mogą świadczyć o refluksie u dzieci. Objawy takie jak: brak przyrostu masy ciała, odmowa jedzenia, prężenie się przy jedzeniu, ból podczas przełykania, wymioty z dodatkiem żółci mogą wskazywać na chorobę refleksową.

Do jakiego lekarza z refluksem dziecka?

Refluks dziecięcy diagnozuje oraz leczy gastrolog dziecięcy.

 

Udostępnij artykuł:
crosschevron-right